1072 Sayılı Yasa Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Değerli okuyucularım;
1072 sayılı yasa ve uygulamaları ile ilgili çalışmam aşağıda bilgilerinize sunulmuştur.
1072 sayılı yasa metninde ;
“Türk Ceza Kanunu'nun (Değişik ibare: 5728 - 23.1.2008 / m.324) "228 inci" maddesinin kapsamı dışında kalsa bile umuma mahsus veya umuma açık yerlerde her ne ad altında olursa olsun kazanç kasdiyle oynanmasa dahi rulet, tilt, ve benzeri baht ve talihe bağlı veya maharet isteyen, otomatik, yarı otomatik el veya ayakla kullanılan oyun alet veya makinaları ile benzerlerini bulundurmak veya çalıştırmak veya yurda sokmak yahut imal etmek yasaktır.” denilmektedir.
Yasa metninden de açıkça anlaşılacağı üzere baht ve talihe bağlı maharet isteyen otomatik yarı otomatik makineler yasak kapsamındadır. Ancak birçok konuda olduğu gibi bu konuda da uygulamalarda büyük sorunlarla karşı karşıya kalınmaktadır.
Her seferinde ürün veren makine tipleri, alıncaya kadar oynama garantili oyun ve otomat makineleri ile talihe bağlı maharet ve şansa bağlı makineler karıştırılmaktadır. Bu karışıklığın temeli bu yasanın detaylarının bilinmemesinden kaynaklanmaktadır.
1072 sayılı yasa; 13.12.1968 tarihinde kabul edilmiş günümüzde geçerliliğini yitirmiş ama yasal olarak iptal edilmediği için gözetilmek zorunda kalınan bir kanundur. Zira 1968 yılı koşullarında yazılmış bir yasanın 50 yıl sonrasındaki makineleri de kapsayacak şekilde uygulanması kabul edilemez. Zira her gün teknoloji gelişmekte ve değişmektedir. Otomat makineleri ve otomat sektörü artık dünya ölçeğinde büyük bir yer kaplamaktadır. Geleceğin teknolojisi ve geleceğin alışveriş sistemi otomat makineleri üzerinden olacaktır. Bu duruma en uygun örnek su otomatları, ürün otomatları, oyun otomatları kahve ve çay otomatlarıdır.
Otomat sektöründeki bu hızlı gelişimin bir noktada BLOCK CHAİN teknolojisi ile de kesişeceği aşikardır. Hal bu iken otomat sektörünün önünün açılması elzemdir.
1072 sayılı yasanın gözettiği amaç kumar ve talihe bağlı oyunların yasaklanmasıdır. Ancak her makine özelinde yasanın amacının ayrı ayrı tetkiki gereklidir.
Otomat makinelerinin yüzlerce çeşidi vardır. Bir otomat makinesinin 1072 sayılı yasa kapsamında olup olmadığının tespiti ancak Kumar Mütehassısı, Gümrük Uzmanı ve Makine Mühendisinden oluşan bir bilirkişi heyetinden alınacak raporla tespit edilebilir.
Her makine üzerinde deneme yapılarak çalışma koşulları değerlendirilmeli, üzerindeki uyarı ve ikazlarla makinenin uygunluğu tetkik edilmeli, makinenin içi açılarak çalışma şekli ve hazneleri tetkik edilmelidir.
Otomat makinelerinin büyük bir kısmı yurtdışından ithal edilmektedir. Zaten bu makineler yurda girerken yasal olup olmadığı tetkik edilmektedir. Gümrük mevzuatı gereğince yasak mahiyette olmayan otomat makineleri yurda girişine izin verilmektedir. Hal bu iken yurda girişi gümrük mevzuatı açısından serbest olan otomat makinelerinin yasak olduğundan bahisle işlem yapılması düşünülemez. Ancak bu hukuksal sorun bilinmediği için uygulamada birçok sorun yaşanmaktadır.
Herhangi bir soruşturmaya muhatap kalındığında mutlaka bir uzmandan hukuksal yardım alınmasını tavsiye etmekteyim.
Hasan Maral
Avukat (Lawyer)